Prosta metoda leczenia niepłodności

Większość par diagnozowanych i leczonych z powodu niepłodności partnerskiej spotkało się z określeniem „inseminacja”. W poniższym tekście postaram się przybliżyć Państwu to zagadnienie i omówić niektóre aspekty tej prostej metody leczenia niepłodności.

Autorem tekstu jest:
dr n.med Wojciech Dziadecki
specjalista położnictwa i ginekologii, androlog

Inseminacja jest najprostszą, bezpieczną i bezbolesną metodą wspomaganego rozrodu (ART). W literaturze może być określana jako IUI , AIH lub AID (w przypadku użycia nasienia dawcy).
Zabieg ten możemy wykonać na trzy różne sposoby. Dwie pierwsze metody to inseminacja okołoszyjkowa i inseminacja doszyjkowa – są to zabiegi schodzące na drugi plan i wykonywane są niezwykle rzadko. Najczęściej stosowaną i najskuteczniejszą metodą wykonania tego zabiegu jest inseminacja domaciczna (IUI).
Zabieg ten polega na wprowadzeniu do jamy macicy cienkiego, giętkiego cewnika przez który podajemy prosto do macicy przyszłej mamy odpowiednio przygotowane nasienie. Podczas tej procedury omijamy barierę śluzu szyjkowego, która u niektórych par może stanowić przyczynę niepłodności, tym samym ułatwiamy plemnikom dotarcie do komórki jajowej.

Zabieg inseminacji wykonujemy z różnych powodów. Podstawowymi wskazaniami są:
-niepłodność idiopatyczna (o nie ustalonej przyczynie) w przypadku kiedy roczne leczenie nie przyniosło rezultatów
-obecność przeciwciał przeciwplemnikowych w śluzie szyjkowym
-brak akceptacji metody in vitro przez pary starające się o dziecko
-łagodna endometrioza
-nieprawidłowe parametry nasienia męża lub partnera

W tym ostatnim przypadku metoda inseminacji domacicznej jest szczególnie pomocna.

W przypadku tej procedury nigdy nie podajemy do macicy świeżego nasienia ponieważ mogłoby to być groźne dla pacjentki. Nasienie przed zabiegiem poddajemy specjalnej obróbce (preparatyce) podczas której selekcjonujemy plemniki. Wybieramy tylko te o prawidłowej ruchliwości i budowie. Kolejną zaletą procesu preparowania jest fakt, że potrafimy „zagęścić” nasienie czyli zwiększyć zawartość plemników w podawanej próbce.

Proces „obróbki” nasienia umożliwia zatem przystąpienie do zabiegu mężczyznom z gorszymi parametrami seminogramu. Zasadą jest, że liczba plemników w jednym mililitrze nasienia powinna być większa niż 7 – 8 milionów, plemniki w ruchu postępowym powinny stanowić powyżej 15 %, a odsetek plemników uszkodzonych nie może przekraczać 98%.

Zabieg inseminacji możemy przeprowadzić w cyklu naturalnym lub stymulowanym. W tym drugim przypadku podajemy określone leki powodujące dojrzewanie większej liczby komórek jajowych, lub stymulujące dojrzewanie komórki jajowej u pacjentek z zaburzeniami owulacji. Niekiedy wspomagamy się lekami wywołującymi pęknięcie pęcherzyka owulacyjnego.
Każdy zabieg inseminacji wykonujemy w cyklu monitorowanym ponieważ moment jego wykonania musi być zgrany z owulacją. Monitorowanie owulacji to nic innego jak cykliczne badania USG pomagające w ocenie wzrastania pęcherzyka i błony śluzowej macicy (endometrium)
Każda pacjentka chcąca skorzystać z tej metody leczenia powinna spełnić określone warunki.

Przed zabiegiem zalecamy wykonanie badania drożności jajowodów (nowoczesna i niebolesna metoda tego badania to HyCoSy) ponieważ do zapłodnienia dochodzi w bańce jajowodu. Jeśli jajowody są niedrożne wykonanie tego zabiegu mija się z celem.
Poza tym para musi wykonać ściśle określone badania (prezentowane w tabeli poniżej) aby zakwalifikować się do przeprowadzenia procedury.
Badania ważne są przez pół roku, a niektóre rok (informacji o tym udzieli lekarz)

Badania dla pacjentki

HBsAg
HIV
VDRL/WR
p/ciała anty HBC całkowite
p/ciała anty HCV
Toxoplazmoza IgG i IgM
CMV IgG i IgM
Różyczka IgM
Chlamydia trachomatis PCR
cytologia
stopień czystości pochwy
usg piersi

Badania dla partnera/męża

HBsAg
HIV
VDRL/WR
p/ciała anty HBC całkowite
p/ciała anty HCV

Wracając do samego zabiegu jest on krótki, bezpieczny i niebolesny. Trwa kilka minut i w odczuciach pacjentki można porównać go do z pobrania cytologii.
Również w tym przypadku może pojawić się niegroźne plamienie.
Po zabiegu nie ma specjalnych ograniczeń. Pacjentka może prowadzić samochód, chodzić, biegać etc. Skuteczność tej metody leczenia według różnych źródeł waha się od 5 do 25% jednak najczęściej jest to około 12 %.